Dreamhouse

Θα δούμε και τέτοιες ταινίες. Όχι συχνά αλλά όταν οι περιστάσεις το απαιτούν θα πας κινηματογράφο σε γνωστό εμπορικό κέντρο για να παρακολουθήσεις ταινία που απευθύνεται σε ηλικίες -10 περίπου της δικής σου. Πας σε αυτήν περισσότερο για να απολαύσεις τα ζελεδάκια παρά την ίδια. Εξοπλίζεσαι με μια τεράστια σακούλα που να έχει μέσα λίγα από όλα τα υπάρχοντα ζελεδάκια. Ο λόγος θα εξηγηθεί παρακάτω. Με μια πρώτη ματιά σε κερδίζει αμέσως και χωρίς κόπο το πρωταγωνιστικό καστ. Daniel Craig που παρόλο το κράξιμο που έφαγε όταν γυριζόταν το James Bond αμέσως μετά την προβολή πήρε ενθουσιώδεις κριτικής, η πολυαγαπημένη μου Naomi Watts που εκτός από ομορφιά έχει και ταλέντο και τέλος η γλυκύτατη Rachel Weisz των Fountain, Lovely Bones. Διαβάζοντας την υπόθεση έχεις σχεδόν καταλάβει τι πρόκειται να επακολουθήσει. Σύζυγος παραιτείται από τη δουλειά του και πρόκειται να αφοσιωθεί στην οικογενειακή ζωή με τη σύζυγο και τις χαριτωμένες του κορούλες. Θα ακουστεί κάποιος ήχος, θα τους παρακολουθήσει μια απόκοσμη φιγούρα και σύντομα θα μαθευτεί πως σε αυτό το σπίτι έγινε μεγάλο φονικό. Τρελός πατέρας σκότωσε τις δύο κόρες και τη σύζυγο του και πιθανόν να θέλει να συνεχίσει το έργο του.

Σατανική η σύμπτωση. Δύο μικρά κοριτσάκια και μια σύζυγος οι νεκροί, ακριβώς όσοι μένουν και στο σπίτι. Τα είχατε διαβάσει και στην αποκλειστική συνέντευξη με τους δημιουργούς του Ward και δεν άλλαξαν ούτε εδώ. Η ιστορία του ψυχοπαθή που έχει αρχίσει νέα ζωή με διαφορετικό όνομα έχει φορεθεί πολύ τον τελευταίο καιρό και κατορθώνει να εντυπώσιασει μόνο κάποιον που πάει σινεμά με την γκομενίτσα σε θρίλερ για να πέσει αυτή φοβισμένη στην αγκαλιά του. Στο Dreamhouse όμως η συγκεκριμένη αποκάλυψη δεν αποτελεί το κλου της ταινίας. Γίνεται πολύ νωρίς και το θετικό είναι πως δεν έχω τύψεις μήπως σας αποκάλυψα το τεράστιο spoiler και το κυριότερο είναι πως υπάρχει αρκετή δόση μυστηρίου και ανεξήγητου που μπορεί να δώσει νέα δυναμική στην ταινία. Ανέβηκαν ελαφρώς οι προσδοκίες μου σε κάποια φάση τολμώ να το ομολογήσω.

Τζάμπα έγινε αυτό. Θυμάστε που σας έγραψα να πάρετε απ'όλα τα ζελεδάκια; Θυμάστε στα παιδικά σας χρόνια τη φωνή από το μεγάφωνο του Datsun να γκαρίζει ''όλα τα σφάζω όλα τα μαχαιρώνω;'' Ε δεν περιγράφουν έστω στο παραμικρό την κατάσταση που επικρατεί στην ταινία. Πιθανότατα στα σεμινάρια τύπου πως να δημιουργήσετε μια εμπορική ταινία να υπάρχουν και όλα τα στοιχεία του Dreamhouse έλα όμως που οι δημιουργοί δεν διάβασαν την υποσημείωση πως αν δεν επιλέξεις ορισμένα και τα βάλεις όλα στη φόρα οδηγείσαι σε παταγώδη αποτυχία.

Όλα τα έχει ο μπαξές. Υπόνοιες για φαντάσματα, ψυχοπαθείς, νευρικός κακός γείτονας, γλυκές φατσούλες, ερωτικές ιστορίες ανάμεσα σε ζωντανούς αλλά και νεκροζώντανους, παράλληλους κόσμους, flashback και φυσικά εγκληματική απρόβλεπτη κατάληξη. Ανατροπή πάνω στην ανατροπή που θα τη διαδεχθεί μια νέα ανατροπή. Ευκολοχώνευτη ταινία που μένει στην μνήμη μόνο λόγω των καλών ερμηνείων των προαναφερθέντων ηθοποιών. Τουλάχιστον θα σας μείνει η γεύση από τα ζελεδάκια.

We Need to Talk About Kevin

Από το εκπληκτικό trailer καταλαβαίνει κανείς πως έχει να κάνει με μια σπουδαία ταινία. Aκούς το Everyday του Buddy Holly που σου σχηματίζει χωρίς ιδιαίτερο κόπο ένα χαμόγελο στο πρόσωπο και ξαφνικά οι σκηνές που ακολουθούν και η μουσική που τις συνοδεύει είναι ανατριχιαστικές. Το βλέμμα του Kevin και η απόγνωση της μητέρας του κυριαρχούν δίνοντας σου μια πρόγευση του τι θα επακολουθήσει χωρίς βέβαια να αποκαλύπτουν και όλα τα ατού της ταινίας. Αυτό είναι και το νόημα του trailer εξάλλου. Το σενάριο και τη σκηνοθεσία της ταινίας έχει επιμεληθεί η Lynne Ramsay και να εξαιρέσει κανείς κάποιες σχεδόν άγνωστες προσπάθειες της στο παρελθόν αποτελεί την πρώτη της επαγγελματική δουλειά. Στο πρωταγωνιστικό ρόλο βρίσκεται η Tilda Swinton της οποίας το όνομα συγκράτησα πρώτη φορά όταν είδα το Ιο Sono L'amore και όταν έψαξα τις ταινίες της στο imdb είδα πως έχει παίξει σε πολλές αγαπημένες μου(Vanilla Sky, Adaptation, Burn After Reading) και το ομολογώ πως ντράπηκα αρκετά. Άλλη φορά θα είμαι πιο προσεκτικός με τα ονόματα των ηθοποιών. Υποδύεται τη μητέρα του Kevin που από μικρό παιδί δείχνει πως δεν έχει τη συνηθισμένη συμπεριφορά. Το μάτι του γυαλίζει και μόνο με τη στάση του κορμιού του προκαλεί ανατριχίλες. Όταν μεγαλώσει θα εκτέλεσει μια εγκληματική πράξη που θα σοκάρει ολόκληρη την κοινωνία.

Μην φανταστείτε πως είστε αντιμέτωποι με μια συνηθισμένη ταινία του παιδιού - σατανά που αρπάζει το μπαλτά στην αρχή, μετά την καραμπίνα και σκοτώνει όποιον κινείται στο οπτικό του πεδίο για απλή ευχαρίστηση. Έχουμε χορτάσει τέτοιες ταινίες και όπως έλεγα και παλιότερα τριλογία Omen δεν βγαίνει κάθε μέρα. Το πρώτο στοιχείο που σε κερδίζει στην ταινία είναι η επιβλητική της σκηνοθεσία. Σκηνές βίας και ατελείωτης αιματοχυσίας δεν εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό. Από τις πρώτες σκηνές όμως αντιλαμβάνεσαι για τη φρικαλεότητα των πράξεων που θα ακολουθήσουν από την εκπληκτική χρήση του κόκκινου χρώματος σε κάθε απόχρωση του. Από τις καρέκλες που κάθεται η μητέρα, από την κόκκινη μπογιά που πετάνε στο σπίτι της οι αγανακτισμένοι γείτονες και φυσικά από το πιο δυνατό πλάνο του έργο που απεικονίζει κάποιου είδους ταφή μέσα στο κόκκινο.

Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του Κevin δεν αποκαλύπτεται μέσα από σκηνές βίας και έντονων ξεσπασμάτων αλλά μέσα από στιγμές της καθημερινότητας και περισσότερο από το βλέμμα του. Τα βλέμματα στην ταινία είναι το βασικό στοιχείο. Το σαδιστικό του Kevin, το γλυκό της μικρής του αδερφής, το μονίμως εναλλασσόμενο της μητέρας του, το απαθέστατο του πατέρα του. Ολόκληροι κόσμοι, χαρακτήρες και καταστάσεις συγκρούονται με κάθε οπτική επαφή των πρωταγωνιστών. Για να επιστρέψω στη σκηνοθεσία ο Kevin παραμένει καθόλη τη διάρκεια της ήρεμος και ατάραχος. Η ''προβληματική΄΄ του φύση αποκαλύπτεται στις συνηθισμένες πράξεις κατά τη διάρκεια της ήμερας που της αντιμετωπίζει με υπεροψία και αλαζονεία. Αναλογιστείτε πόσο εύκολο είναι να τρομάξεις το θεατή παρουσιάζοντας τον πρωταγωνιστή να τρώει δημητριακά ή μεσημεριανό και θα έχετε συλλάβει το μεγαλείο της σκηνοθεσίας. Φρου φρου και αρώματα δεν θα βρείτε εδώ. Μόνο αγνό ψυχολογικό τρόμο.

Περνάμε στην ουσία της ταινίας στο δίπτυχο μητέρας - Kevin. Η εμφανέστατη ομοιότητα τους στην εξωτερική εμφάνιση αποκαλύπτει στην ουσία πως οι δυο τους λειτουργούν σαν τους πόλους του μαγνήτη. Ό,τι και να κάνεις δεν μπορείς να τους χωρίσεις, ακόμα και ανάμεσα τους να μπεις δεν θα χάσουν την μοναδική επαφή που έχουν ο ένας με τον άλλο. Δεν επηρεάζονται οι πράξεις της μητέρας από αυτές του Kevin ούτε και το αντίθετο. Οι δυο τους είναι ένα σώμα, μια δύναμη. Ακόμα και στις σκηνές που αλληλοκατηγορούνται και ξεστομίζουν βαριές κουβέντες ο αλληλοσεβασμός και η αμοιβαία συμπάθεια δεν χάνουν τη θέση τους. Όπως και η χρήση της βίας γίνεται με λεπτό τρόπο έτσι και αυτή η σχέση αποδίδεται με εξίσου απλό και καθόλου υπερβολικό σε συναισθήματα τρόπο. Εκτός από τα βλέμματα και οι σιωπές έχουν να πουν πολλά και αξίζουν της ιδιαίτερης προσοχής σας.

We Need to Talk About Kevin είναι ο τίτλος της ταινίας και είναι παράλληλα η μοναδική φράση που δεν ειπώθηκε σε όλη τη διάρκεια της και πνίγει την μητέρα του Kevin. Αναλογίζεται πως αν είχε εκφράσει τις ανησυχίες σε μεγαλύτερο βαθμό από τις πρώτες μέρες που γεννήθηκε ο γιος της ίσως να είχε γλιτώσει τα χειρότερα. Ο τρόπος που χειρίστηκε τη διαφορετικότητα του γιου ίσως να είναι συνεπεύθυνος στη δημιουργία ενός μικρού τέρατος. Αυτά τα στοιχεία συνδυασμένα με το γεγόνος της άρρηκτης σχέσης των δύο την οδηγούν σε απόγνωση. Η κοινωνική κατακραυγή στο πρόσωπο της την εξουθενώνει ακόμη περισσότερο. Μάταια προσπαθεί να βρει την αιτία. Ίσως να την έφερνε σε πιο αμήχανη θέση. Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα της χάριζε την κάθαρση που προσδοκούσε.

Χαμένος σε έντονο συναισθηματικό λαβύρινθο βγαίνεις από την αίθουσα μετά τους τίτλους τέλους. Οι δύο πυλώνες της ιστορίας είναι τόσο γεροί που δεν χρειάζονται επιπρόσθετη στήριξη. Άντε που και που καμιά ψυχολογική ένεση τόνωσης από δευτερεύοντες χαρακτήρες(βλέπε την χαριτωμένη αδερφή του Kevin Ursula Parker). Πόνος, τρόμος, αηδία, σιχαμάρα παίρνουν θέση στη ψυχή του θεατή. Αν είστε από τους ανθρώπους που θέλουν να πηγαίνουν κινηματογράφο για να διασκεδάζουν και να φεύγουν ευχαριστήμενοι από τα ευτυχισμένα και αισιόδοξα φινάλε φύγετε μακριά. Αν πάλι έχετε διαφορετική άποψη για την έβδομη τέχνη σπεύστε άμεσα. Προλαβαίνετε.

52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: 10 ταινίες που ξεχώρισαν

10 ταινίες με τυχαία σειρά. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Ξεκινάμε

1. SuperClasico Η καινούρια ταινία του Ole Christian Madsen που το Φεστιβάλ φέτος του έκανε αφιέρωμα. Η ευχάριστη νότα του δεκαημέρου, μια τρελή απολαυστική κωμωδία. Μεσήλικας περνάει κρίση ταυτότητας όταν η γυναίκα του εγκαταλείπει και μετακομίζει στην Αργεντινή όπου συνάπτει σχέση με σταρ του ποδοσφαίρου. Πανικόβλητος ο άνθρωπος ταξιδεύει στην Αργεντινή με τον δεκαεξάχρονο (περίπου) γιο του με πρόφαση πως θέλει να ρυθμίσει τις τελευταίες λεπτομέρειες του διαζυγίου αλλά ο πραγματικός του σκοπός είναι μια ακόμα προσπάθεια επανασύνδεσης με τη γυναίκα του.

Πολύ γέλιο και όταν λέω πολύ το εννοώ. Οι δευτερεύοντες χαρακτήρες δένουν εντυπωσιακά με την υπόλοιπη ομάδα και είναι υπεύθυνοι για τις πιο αστείες σκηνές της ταινίας. Πετυχημένες ατάκες εκτοξεύονται σε συχνά διαστήματα από ανθρώπους που δεν έχουν την παραμικρή ομοιότητα μαζί τους αλλά είναι υπερβολικά καλοσυνάτοι και αποδέχονται με ευχαρίστηση τη διαφορετικότητα των γύρω τους. Μια ανέμελη αναφορά στις ερωτικές σχέσεις και απαιτήσεις των ανθρώπων κάθε ηλικίας και η ανάγκη τους για επικοινωνία και κατανόηση. Σε τρεις λέξεις κρασί, μπάλα και φιλοσοφία. Δείτε το με την πρώτη ευκαιρία.

2. Snowtown Aπό την Αυστραλία προερχόμενη και από το νεοσύστατο δημιουργό Justin Kurzel. Πρόκειται για την ταινία που έκανε τον κόσμο να φεύγει πανικόβλητος από τις αίθουσες στα Φεστιβάλ του εξωτερικού με την ωμή και ρεαλιστική της βία. Σε εμάς δεν υπήρχαν μαζικές αποχωρήσεις αλλά ο κόσμος σχολίασε και με το παραπάνω τη φρίκη που απέπνευσε η ταινία. Παρακαλουθεί τη ζωή του μεγαλύτερου μανιακού δολοφόνου της Αυστραλίας και τη ''συνεργασία'' του με νεαρό παιδί.

Σε ρίχνει ψυχολογικά και σωματικά. Σωματικά με τις έντονες σκηνές χωρίς ίχνος καλλωπισμού και ψυχολογικά με τις συνθήκες ζωής του νεαρού, με τον εύκολο τρόπο που παρασύρεται και με την αδιαφορία των συγγενών του. Σε αρπάζει με τα μαλλιά από την πρώτη στιγμή με τον ανώμαλο παιδεραστή της γειτονιάς, περνάει στην σκληρή ενηλικίωση του μικρού αγοριού και σύντομα του δίνει τον ρόλο του ηγέτη. Μοναδική μου ένσταση η μεγαλύτερη διάρκεια της και η δημιουργία μικρής κοιλιάς λίγες στιγμές πριν το τέλος. Σοκαριστείτε με δική σας ευθύνη.

3. Play Μετά το Δανέζικο Superclasico μια ακόμη ταινία από την βόρεια Ευρώπη και συγκεκριμένα από τη Σουηδία. Με καλές συστάσεις από το εξωτερικό δεν μπόρεσε να κερδίσει το κοινό τουλάχιστον στην προβολή που παρακολούθησα στο Ολύμπιον. Δεν ξέρω τις αντιδράσεις στην επόμενη. Το θέμα που αναλύει πολύ ευαίσθητο και το αγγίζει μια προσοχή.

Μια ομάδα νεαρών έγχρωμων μεταναστών βασανίζει και ληστεύει παιδιά της ηλικίας τους με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Το κάνουν να μοιάζει με παιχνίδι και λιγότερο σαν εγκληματική πράξη. Γυρισμένη με ντοκιμαντερίστικο τρόπο σοκάρει με την ευθύτητα της αλλά και με αυτά που διαβάζονται πίσω από τις γραμμές. Μετανάστευση, ρατσισμός, εγκληματικότητα, έλλειψη ευθυνών και όλα αντιστρέφονται απότομα σε έναν κόσμο που το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό.Θα το είχα λατρέψει αν είχε τελειώσει χωρίς την τελευταία σκηνή και αν δεν είχε εκείνες τις επαναλαμβανόμενες σκηνές με την κούνια στο κέντρο. Με τα πάνω και τα κάτω του παραμένει ιδιαίτερη και ξεχωριστή ταινία.

4. Le Gamin Au Velo Εδώ δεν χρειάζονται πολλά σχόλια. Πρώτη προβολή στην Ελλάδα της ολοκαίνουριας προσπάθειας των αδερφών Dardenne που το Φεστιβάλ Κινηματογράφου φαίνεται να τους έχει αδυναμία. Μετά τη Σιωπή της Λόρνα που ήταν ελαφρώς απομακρυσμένη από το γνωστό τους στυλ επιστρέφουν με μια ταινία βγαλμένη από τις ρίζες του, με την ολόφρεσκια εκδοχή της Ροζέττα. Το Παιδί με το Ποδήλατο αφορά την ιστορία πιτσιρικά που το άφησε ο πατέρας του στο ίδρυμα και τον ζητάει απεγνωσμένα. Αυτόν και το αγαπημένο του ποδήλατο.

Και ξεκινάει το γνωστό Νταρντενικό σύμπαν με κουνημένα πλάνα, νευρικότητα, έντονες στιγμές, δυνατές καταστάσεις και σκληρούς χαρακτήρες. Για ακόμα μια φορά η έννοια της συγχώρεσης έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα στο έργο ακόμα και αν δεν έρχεται μέσω των συνηθέστερων καταστάσεων. Δεν αντιλέγω δεν έχει την φοβερή και τρομερή καινοτομία αλλά προσωπικά εξακολουθώ να τους έχω τεράστια αδυναμία. Τα σέβη μου.

5. Without Στη μέση λοιπόν με μια ξεχωριστή ταινία. Μακάρι να έβγαιναν πολλές ακόμα σε αυτό το στυλ. Απλές, με ελάχιστο προυπολογισμό, με μια ηθοποιό να κρατάει στις πλάτες της όλη την ταινία αλλά να έχει και τόσα πολλά να πει. Νεαρή φοιτήτρια προσέχει για λίγες μέρες ανήμπορο ηλικωμένο σε απομακρυσμένο σπίτι όπου δεν υπάρχει ίντερνετ και το κινητό της δεν έχει σήμα.

Μοναξιές και άβολες στιγμές της βαρετής καθημερινότητας παρουσιασμένες με εξαιρετικά απλό και συνάμα ελκυστικό τρόπο. Νιώθεις την κοπέλα στο μέγιστο βαθμό, ταυτίζεσαι με τις πράξεις της χωρίς να νιώσεις ποτέ ότι συμμετέχεις σε ένα μπανιστιρτζίδικο τριπάκι και χωρίς να νιώσεις χυδαία. Στο σημείο που οι σεναριακές εφευρέσεις μοιάζουν να στερεύουν ως δια μαγείας εμφανίζεται μια ιστορία για την προσωπική ζωή της κοπέλας που σε καθηλώνει και σου ανακατεύει τα συναισθήματα. Ήθελα να γίνει περισσότερη αναφορά σε αυτήν ίσως και στον ηλικιωμένο μέσω φωτογραφιών του ή με κάποιο άλλο τρόπο. Δεν πειράζει, δεν παύει να είναι ταινία που μιλάει μέσα στην καρδιά σου. Ζεστό χειροκρότημα παρακαλώ.

6. Άδικος Κόσμος Η Ελληνική πρόταση. Θα μπορούσε να μην είναι μέσα στη δεκάδα αλλά είπα να στηρίξω την πατρίδα μου. Ο ανταγωνισμός δεν ήταν καθόλου σκληρός θα έλεγα. Το J.A.C.E ήταν υπερβολικά παραφορτωμένο και με έλλειψη δράματος και έντασης ενώ η Πόλη των Παιδιών παρά το βραβείο που πήρε μοιάζει με υπεραπλουστευμένη εκδοχή του Vavel συνδυασμένη με ανούσιες γκαριδοτσιρίδες βγαλμένες από επεισόδιο των Δύο Ξένων. Κρίμα για την ομολογουμένως πολλά υποσχόμενη αρχή του.

Ο Άδικος Κόσμος από την άλλη έχει έναν εξαιρετικό Αντώνη Καφετζόπουλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο και μια εκπληκτική μινιμαλιστική σκηνοθετική εκδοχή. Εστιάζοντας στους πρωταγωνιστές φτιάχνει έναν κόσμο πλούσιου σε συναισθήματα και μπερδεμένου ως προς την απονομή δικαιοσύνης. Η έλλειψη άποψης την μειώνει αρκετά στα μάτια μου. Δεν είναι απαραίτητο πάντα ο δημιουργός να παίρνει θέση στα τεκταινόμενα όμως στην εξέλιξη της συγκεκριμένης απλά επιβάλλεται. Σε αφήνει με ένα ερωτηματικό. Όπως και να έχει όμως ο Ελληνικός κινηματογράφος δεν μας έχει συνηθίσει σε παρόμοιες δημιουργίες. Αξίζει και αυτή χειροκρότημα. Όχι τόσο ζεστο όσο στο Without βέβαια

7. A Little Closer Σας έχει τύχει να ερωτευτείτε ταινία; Εμένα ναι, πολλές φορές. Η τελευταία ήταν η συγκεκριμένη. Σαν τον έρωτα λειτουργεί. Το ξέρω πως δεν είναι η καλύτερη, πως δεν έχει τα μεγάλα νοήματα, πως δεν θα διδαχθεί σε σεμινάρια κινηματογράφου, μπορεί να ξεχαστεί και αύριο μεθαύριο βρε αδερφέ αλλά εγώ θα τη σκέφτομαι και θα χαμογέλαω μόνος μου σαν χάχας.

Τριμελής οικογένεια. Μητέρα, γιος λίγο πριν το κολλέγιο, μικρός γιος στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Όλοι τους έχουν ανάγκη να βγάλουν προς τα έξω την ευαίσθητη πλευρά του εαυτού τους. Εκείνη την αγαπησιάρικη. Από τα πρώτα ανούσια ερωτικά σκιρτήματα, μέχρι την φάση θα κάνω τα πάντα για να πηδήξω μέχρι την ανάγκη για αληθινή επικοινωνία. Όλη η γλυκύτητα του κόσμου είναι συγκεντρωμένη εδώ ακόμα και όταν οι προσπάθειες οδηγούν σε αποτυχία. Αγάπησα, το ομολογώ

8. El estudiante Ο φοιτητής λοιπόν από την Αργεντινή που μοιάζει τόσο πολύ στον Έλληνα. Όχι σε όλους φυσικά. Σε μια κατηγορία συγκεκριμένα, τα κομματόσκυλα. Πας στο Πανεπιστήμιο να σπουδάσεις να μορφωθείς, να γίνεις επιστήμονας και αντικρίζεις έναν κόσμο γεμάτο με συμφεροντολογία, αθέμιτου ανταγωνισμού με τους αντιπάλους σου. Δεν βγαίνεις καλύτερος, βουλιάζεις όλο και πιο βαθιά στη λάσπη. Η σχολή δεν παίζει κανένα ρόλο πλέον το μόνο που μετράει είναι η άνοδος στην τάξη του κόμματος, η δύναμη του ελέγχου της μάζας που δεν συγκρίνεται με καμία γνώση. Kατακραυγή στην κατηγορία εκείνων των ανθρώπων που με τη στάση τους κάνουν μόνο κακό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με τόση αναστάτωση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας στην παιδεία είναι πάντα επίκαιρη.

9. Poulet aux Prunes Της Satrapj και του Parranaud. Κακός χαμός και στις δύο προβολές. Σπρωξίματα στις ουρές που θυμίζουν τις εποχές που πήγαινα πρώτη σειρά σε συναυλίες. Με το ζόρι κρατήθηκα να μη φωνάξω maiden, maiden. Η δημιουργός του εξαιρετικού Persepolis επέστρεψε και αυτή τη φορά όχι με animation. Παρόλο που άλλαξε καλλιτεχνική ρότα συνέχισε να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Σε κάποια σκηνή βέβαια που χρησιμοποιεί το animation δείχνει πως αυτό είναι το πραγματικό της ταλέντο. Ούτε εδώ θα πω πολλά. Κοτόπουλο με Δαμάσκηνα λέγεται και σίγουρα οι περισσότεροι θα το δείτε κάποια στιγμή. Στενάχωρο θέμα παρουσιασμένο με έντονη δόση χιούμορ και με ένα φινάλε που θα παρακολουθήσετε ανήμποροι να αντιδράσετε.

10. Finisterrae Παναγίτσα μου τι ήταν αυτό;; Αν θα πρέπει να επιλέξετε μια ταινία που να απεικονίζει στο έπακρο το νόημα κάθε Φεστιβάλ που σέβεται τον εαυτό του θα διαλέξετε αυτήν. Χάος, σουρεαλισμός, άφθονο χιούμορ, μελέτη στις τεχνικές σκηνοθεσίες, καινοτομίες τα πάντα υπάρχουν εδώ μέσα. Σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ισπανού Sergio Caballero που έχει επιμεληθεί σχεδόν τα πάντα σαν ένας καινούριος Χριστόφορος Παπακαλιάτης.

Μιλάμε για ένα road movie δύο φαντασμάτων που ψάχνουν απεγνωσμένα να πάρουν ξανά τη φυσική τους μορφή. Δεν περιγράφω τι τρελές καταστάσεις συναντάνε στο δρόμο δεν θέλω να στερήσω από κανένα την εμπειρία της παρακολουθήσης. Θέλω να εστιάσω στις σωστές τεχνικές που εμφανίζονται ακριβώς την στιγμή που πρέπει. Ο Caballero πρέπει να είναι μεγάλος γνώστης της θεωρίας του κινηματογράφου. Σωστή χρήση μεσότιτλων, σωστή εφαρμόγη της μεθόδου wipe και πόσες ακόμα που δεν γνωρίζω. Ξέρει ακριβώς τι θέλει και πως να το παρουσιάσει. Ακόμα και οι τίτλοι τέλους είναι σημαντικοί. Βλέπεις είναι το ίδιο με την υπόκλιση στη θεατρική παράσταση. Κανείς δεν φεύγει στο θέατρο πριν την υπόκλιση το ίδιο συμβαίνει και στον κινηματογράφο όπου κανείς δεν πρέπει να φύγει πριν πέσουν οριστικά οι τίτλοι τέλους. Στο Finisterrae και αυτοί παρουσιάζονται με ευρηματικό τρόπο. Τρέλα, τρέλα, τρέλα. Θα σας πονοκεφαλιάσει δημιουργικά.

Ευχαριστώ που με διαβάσετε.
Τα λέμε

52o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τα γύρω γύρω

Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Κάλλιο αργά παρά αργότερα. Όποτε μας συμφέρει οι προαναφερθείσες φράσεις είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμες και με τη διακριτική ειρωνεία που κρύβεται πίσω τους είναι ικανές να εξοργίσουν πολύ κόσμο που ανέμενε το οτιδήποτε και έσκασε μπροστά του μια άκυρη στιγμή. Ευτυχώς στη δική μου περίπτωση δεν καιγόταν κανείς να διαβάσει τις απόψεις μου για το αγαπημένο μου Φεστιβάλ και έτσι ευτυχώς δεν μου ήρθε ξώφαλτση καμιά κατάρα. Η λακωνικότητα του twitter με βοήθησε αρκετά για να μεταφέρω το κλίμα από τις ταινίες που παρακολούθησα αλλά όπως και να το κάνουμε υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν χωράνε σε 140 χαρακτήρες και είναι τρομερή η αίσθηση του να γράφεις χωρίς περιορισμούς.

Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται και το Φεστιβάλ δεν ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Η πρώτη οπτική επαφή μαζί του έγινε μέσω της αφίσας που δεν την λες και έργο τέχνης. Η περσινή σχολιάστηκε πολύ αρνητικά και προξενεί εντύπωση το γεγονός πως κανείς δεν σχολιάσε τη καινούρια. Δείτε ξανά με τα μάτια σας. Να εδώ δίπλα είναι. Χάνεσαι στους λαβύρινθους της σκέψης, προβληματίζεσαι, αναζητάς μια διέξοδο από την άβολη και δυσβάσταχτη καθημερινότητα που δεν μπορεί να είναι άλλη από το Φεστιβάλ, αφήνεσαι σε δαιδαλώδεις καταστάσεις μη γνωρίζοντας τον τελικό σου προορισμό, τα μονοπάτια της τέχνης και μπλα μπλα. Ίσως πολλοί να σκέφτηκαν έτσι. Σε έμενα η πρώτη σκέψη που γεννήθηκε μόλις την αντίκρισα ήταν το παλιά μου το Atari με τα αποθηκευμένα 150 παιχνίδια (που ανάθεμα και αν ήταν 50) και το παιχνίδι με το λαβύρινθο. Τι γέλια ρίχναμε με τον πατέρα μου και την αδερφή μου δεν περιγράφονται. Οι ομοιοπαθείς θα με καταλάβουν. Ίσως τελικά τα videogames να κάνουν υποσυνείδητα κακό αναγκάζοντας σε να ξεμακρύνεις από τον κοινωνικό περίγυρο.

Μετά ήρθε η σειρά της κάρτας. Ετήσια βέβαια. Η 10ήμερη απαξιώθηκε μέχρι εκεί που δεν φτάνει. Με 20 ευρώ διαφορά στις κανονικές και μόλις δεκα στις μειωμένες δεν υπάρχει κανένας λόγος να διαλέξεις του δεκαημέρου ιδιαίτερα αν είσαι κάτοικος Θεσσαλονίκης. Σωστή εμπορική κίνηση ή νταβατζιλίκι για να επιλέξεις την ετήσια θα το κρίνει ο καθένας σας ξεχωριστά. Ο υποφαινόμενος μετά από ώριμη σκέψη δέκα τουλάχιστον δευτερολέπτων κατέληξε στο πρώτο. Τσίμπησα την καρτούλα, οι κοπελιές στο γραφείο ήταν ελαφρώς βαριεστημένες καμία σχέση με τον περσινό τυπά και φτάνουμε στην τηλεφωνική κράτηση. Τελευταίο παράπονο. Πολύ καλή η κίνηση να ενημερωνόμαστε σε ποια θέση είναι η τηλεφωνική γραμμή μας αλλά αυτόν τον εκτιμώμενο χρόνο τι τον θέλατε; Δέκα λεπτά περίμενα και από δύο λεπτά είχε πάει στο ένα. Αν υπήρχε μόνο η θέση της γραμμής θα ήταν ασφαλώς πολύ καλύτερα.

Τελευταίο είπα ε; Ε καλά γράψε λάθος, απλώς αυτό δεν πάει στους διοργανωτές. Δεν είναι παράπονο κιόλας αλλά μια μικρή σύσταση τους φίλους twiterαδες που δεν θα με παρεξηγήσουν κιόλας. Λέμε τώρα. Η χρήση κινητών απαγορεύεται μέσα στον κινηματογράφο. Η χρήση, όχι μόνο να το έχεις στο κανονικό προφίλ, όχι μόνο να μιλάς. Αν το καλοσκεφτείς ο βαθμός ενοχλητικότητας του να σηκώνει ο άλλος το κινητό με αυτού του να βλέπεις ένα φως μπροστά ή δίπλα σου δεν απέχουν μεγάλη απόσταση. Δεν είστε και ρεπόρτερ ρε παιδιά να μεταφέρετε ζωντανά το κλίμα από την αίθουσα ούτε θα σας ανέβουν οι follower αν γράψετε κάτι πρώτοι. Σχολιάζεις στο twitter τον διπλανό σου που βαριέται και δεν παρακολουθεί την ταινία. Εσύ που προτιμάς να γράψεις παρά να κοιτάξεις την οθόνη πόσο πιο προσεκτικός είσαι; Ένα κοινωνικό μήνυμα από τον argram μόλις έφτασε στο τέλος του και φυσικά απευθύνεται σε όποιον στέλνει sms, παίζει παιχνίδια μπλα μπλα. Μην λέμε τα αυτονόητα.

Εντάξει μωρέ μπορείτε να με πείτε μίζερο, γραφικό, γεροξούρα, στριμμένο άντερο και μπορεί σε κάποιον βαθμό να έχετε δίκιο. Αλλά όλα τα πράγματα που αγαπάς τα ξεψαχνίζεις, τα υπεραναλύεις για να μπορέσεις να τα φτιάξεις όσο πιο τέλεια γίνεται. Σε καμιά περίπτωση τα παραπάνω δεν είναι λόγος για να μην παρακολουθήσεις το Φεστιβάλ και να το κατακεραυνώσεις σαν διοργάνωση. Το Φεστιβάλ είναι πολλά παραπάνω που κανείς δεν μπορεί να τα στερήσει. Αποτελεί ένα από τα τελευταία δείγματα ρομαντισμού που έχουν μείνει στην πόλη μας. Κόσμος που προτιμάει το download από την έξοδο στον κινηματογράφο θα παρευρεθεί στο Φεστιβάλ για να απολαύσει την όλη διαδικασία. Από την τηλεφωνική κράτηση μέχρι τον εθελοντή που γκαρίζει ''όσοι έχετε εισιτήρια για Τορνέ να κάνετε σειρά από εδώ, όσοι έχετε κάρτες περιμένετε στο ταμείο'' από την έκδοση των εισιτηρίων μέχρι το χειροκρότημα με την εμφάνιση των τίτλων τέλους.

Τόσο μεγάλη μάζα κόσμου τόσο διαφορετική σε σύσταση. Φοιτητες χίπηδες, κυριλέ κυρίες, κοστουμάρισμενοι, δήθεν διαννοούμενοι, ηλικιωμένοι με αντοχές πολύ μεγαλύτερες των νέων, ο τύπος που επίτηδες ένα λεπτό πριν την προβολή κάθεται σε άλλου καρέκλα για να δημιουργήσει σαματά και να κάνει επίδειξη των γνώσεων του στην κοινωνιολογία, όλοι αυτοί ως δια μαγείας γίνονται ένα. Αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο από το πρόγραμμα που κρατάνε στο χερί τους. Παγώνουν τις δουλειές του, τις βάζουν σε δεύτερη μοίρα ή στη χειρότερη περίπτωση προσαρμόζουν το πρόγραμμα τους σε αυτές. Αυτές οι δέκα μέρες που κρατάει το Φεστιβάλ είναι ξεχωριστές και τις ζουν στο έπακρο, χωρίς δεύτερη σκέψη. Ας φαίνεται η κούραση στους κύκλους κάτω από τα μάτια, ας γουργουρίζει η κοιλιά επειδή είναι άδεια για ώρες. Το Φεστιβάλ έχει προτεραιότητα, οι σπάνιες ταινίες, η συνομιλία με τους σκηνοθέτες, η επαφή με κόσμο που σε άλλη περίπτωση θα του γυρνούσες την πλάτη. Μαγεία είναι τελικά και τίποτα παραπάνω.

Με τον ίδιο μαγικό τρόπο μεταμορφώνεται και η πόλη μας. Εντάξει όχι όλη, αλλά η περιοχή από χαμηλά στην Αριστοτελούς μέχρι το λιμάνι σίγουρα ναι. Από τα γυάλινα κουτιά(σωστά φετος προστέθηκε και δεύτερο) μέχρι τις αφίσες. Το Ολύμπιον είναι από μόνο του από τα πιο όμορφα κτίρια της πόλης. Με το Φεστιβάλ αρχίζει να φωτοβολεί επικίνδυνα σε βαθμό που σου αρέσει απλά και μόνο να το κοιτάζεις από απόσταση. Άντε να το βγάλεις και φωτογραφία που δεν μπορεί να αποτύπωσει όλη τη λάμψη του. Τι να πιάσει και από την λαμπερή αύρα ακόμα και η καλύτερη μηχανή; Το κρύο λιμάνι ζεσταίνει και αυτό επικίνδυνα, αποκτά ζωή, το νιώθεις κομμάτι του εαυτού σου. Ντρέπομαι που πρώτη φορά πήγα σε Φεστιβάλ το 2008. Αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω σίγουρα θα ήταν μια από τις πρώτες αλλαγές που θα μπορούσα να κάνω. Σας φαίνονται περίεργα όλα τα παραπάνω ε; Τότε κρίμα που δεν τα νιώσατε στο πετσί σας. Εσείς χάνετε. Πιστέψτε με αν ήμουν ο μόνος που ένιωθα έτσι δεν θα έμπαινα σε κόπο να τα γράψω γιατί δεν θα ήθελα να καταλήξω ο τρελός του χωριού. Ενθουσιάστηκα όταν αντιλήφθηκα ότι δεν είμαι ο μόνος. Υπάρχουν πολλοί σαν εμένα εκεί εξώ που στεναχωριούνται απίστευτα που δεν μπόρεσαν να έρθουν. Υπάρχουν πολλοί...

Τέτοιες αναρτήσεις κάνω και μετά μου κακοφαίνεται που τις χαρακτηρίζουν σεντόνια. Και όμως θέλω να πω περισσότερα. Δεν θα το κάνω για να μην κουράσω. Το πιάσατε ήδη το νόημα ελπίζω και μακάρι αν έστω και ένας κούνησε καταφατικά το κεφάλι του καθώς το διάβαζε ή χαμογέλασε μελαγχολικά. Αύριο θα γράψω για τις 10 ταινίες που ξεχώρισα στο Φεστιβάλ η κάθε μία για διαφορετικούς λόγους. Καμία σχέση με top ten και λοιπά. Εδώ σαμποτάρω τα βραβεία της Fischer ψηφίζοντας πριν ξεκινήσει η ταινία γιατί να τους αντιγραψω; Το ξαναλέω, το Φεστιβάλ είναι πολλά πράγματα παραπάνω από βραβεία και βαθμολογίες. Ας τα αφήσουμε για πλακίτσες τύπου Blogoscars, εκεί ναι αξίζουν. Δυστυχώς φέτος είδα μόνο 20 ταινίες. Άλλη μαγεία και εδώ. Πες σε έναν εκεί έξω πως είδες δύο ταινίες την μέρα για δέκα μέρες συνεχόμενα και θα σε πάρει στο κράξιμο. Έλα που όμως εμείς οι Φεστιβαλικοί καταλαβαινόμαστε και πολύ μάλιστα. Τα ξαναλέμε αύριο...

Υ.Γ Αυτό που θέλω να προσθέσω επίσης είναι πως αξίζει να δώσετε μια ευκαιρία τον Μάρτιο στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Δείτε το πρόγραμμα όταν με το καλό βγει, επιλέξτε λίγες και καλές προβολές κατά τη γνωμή σας. Ένα βήμα είναι. Μετά όλα θα φαντάζουν πιο εύκολα.

Άλπεις

Έγινε μια μικρή παύση στο blog εξαιτίας του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης που παρακολουθούσα όχι τόσο φανατικά όσο τις προηγούμενες χρονιές είναι η αλήθεια. Έσπασα και την παράδοση του να γράφω κριτικές για τις ταινίες επειδή επέλεξα τον πιο σύντομο και λακωνικό δρόμο του twitter. Την Κυριακή μας τελείωσε και αυτό και επειδή δεν παρακολούθησα για διάφορους λόγους όσες ταινίες είχα προγραμματίσει αποφάσισα να συνεχίσω τη Δευτέρα με την καινούρια ταινία του Λάνθιμου, τις Άλπεις. Μετά την επιτυχία του Κυνόδοντα το όνομά του σίγουρα είναι γνωστό σχεδόν σε όλους σας. Δεν είναι κακό, αντιθέτως επιβάλλεται κιόλας, να υπενθυμίσουμε πως είναι ο άνθρωπος που επανέφερε τον Ελληνικό κινηματογράφο στο προσκήνιο και τον ξανάκανε γνωστό στον υπόλοιπο κόσμο πρώτα με το βραβείο σε τμήμα του Φεστιβάλ Καννών και στη συνέχεια με την υποψηφιότητα για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Το έχασε τελικά το Όσκαρ και για να λέμε του στραβού το δίκιο θα ήταν αδικία αν το κατακτούσε όταν είχε αντιπάλους το Incendies και το αριστούργημα της Μπίερ.

Η νέα του ταινία, οι Άλπεις, βγήκε στην αγορά έχοντας ένα σαφέστατο μειονέκτημα. Το στοιχείο της έκπληξης ή διαφορετικά την αναμονή για κάτι καινούριο και ξεχωριστό. Όπως και να το δει κανείς πριν προβληθεί ο Κυνόδοντας λίγοι άνθρωποι είχαν δει την Κινέττα και Ο καλύτερος μου φίλος όπου συμμετείχε στην σκηνοθεσία δεν είναι και το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα του καλού και ιδιαίτερου κινηματογράφου. Κάπως έτσι ο Κυνόδοντας έσκασε σαν δυναμίτης στο θολό κινηματογραφικό τοπίο προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις. Το κοινό δεν πάει απλά υποψιασμένο στις Άλπεις λόγω Κυνόδοντα αλλά και λόγω Attenberg της ταινίας της φίλης, συνεργάτιδας του Λάνθιμου και παραγωγού του Κυνόδοντα Ραχήλ Τσαγγάρη. Η συνεργασία των δύο είχε σαν αποτέλεσμα οι ταινίες να μοιάζουν τόσο πολύ στον αισθητικό τομέα καθώς και στον τρόπο υποκριτικής των ηθοποιών. Ίσως κάποιος να είχε σκεφτεί πως σιγά σιγά οι δυο τους θα καταθέσουν ένα νέο δείγμα αντιπροσωπευτικό του Ελληνικού Κινηματογράφου που θα έβρισκε μιμητές στο μέλλον. Από νέους σκηνοθέτες ευτυχώς δεν υπήρξαν τέτοια κρούσματα και ευτυχώς δηλαδή γιατί ο εκάστοτε δημιουργούς οφείλει πρώτα να είναι ειλικρινής και να μην καταθέτει άλλων απόψεις.

Φτάνουμε λοιπόν στις Άλπεις που από τους ασυνήθιστους τίτλους αρχής γίνεται άμεσα αντιληπτό πως θα είναι ιδιαίτερη ταινία. Με το πρώτο πλάνο όμως αρχίζεις να αμφιβάλεις για την πρωτοτυπία της. Η ίδια παγωμένη και αποστασιοποιημένη ματιά της κάμερας, οι ίδιες στα όρια του επιτηδευμένου ερμηνείες που προδίδονται από το σενάριο εμφανίζονται με την πρώτη ματιά. Οι χαρακτήρες δεν έχουν ονόματα παρά κωδικά ψευδώνυμα. Σαν τον πατέρα, το γιο, τη μικρή κόρη στον Κυνόδοντα. Ο αρχηγός της παρέας, ο Montblanc αναθέτει στα υπόλοιπα μέλη μια αποστολή που ξεφεύγει από την κοινή λογική. Αν κάποιος χάσει ένα αγαπημένο του πρόσωπο τα μέλη της ομάδας οφείλουν να το αντικαταστήσουν για να μετριαστεί ο πόνος και η θλίψη. Το μη ρεαλιστικό κομμάτι του σεναρίου δεν με ενοχλεί καθόλου. Εξηγούμαι. Αν ήμουν πατέρας που η κόρη του είχε σκοτωθεί και ξαφνικά εμφανιζόταν μπροστά μου μια νοσοκόμα που ήθελε να την αντικαταστήσει θα την έπαιρνα με τις κλωτσιές. Έτσι και αλλιώς όμως η ρεαλιστικότητα δεν ήταν εμφανής ούτε στον Κυνόδοντα. Σεναριακά πάντα όχι σκηνοθετικά. Τον Λάνθιμο δεν τον ενδιέφεραν καθόλου οι επιλογές των χαρακτήρων ούτε και λόγοι που τους οδήγησαν σε αυτές. Παρουσιάζει απλώς ακραίες καταστάσεις ικανές να γεννήσουν ικανό αριθμό σκέψεων που οδηγούν σε πολύωρες συζητήσεις.

Με το στοιχείο της έκπληξης να λείπει η ταινία δεν προκαλεί την ίδια αναστάτωση, το ίδιο σοκ. Οι άβολες στιγμές που περνάνε οι ήρωες στην οθόνη και η έντονη αμηχανία τους περνάνε αυτούσιες στο θεατή που στην καλύτερη περίπτωση βαριαναστενάζει και στην χειρότερη ξεραίνεται στα γέλια. Δεν ξέρω αλήθεια τι καινούριο θα νιώσω παρακολουθώντας για ακόμα μια φορά άβολες σκηνές sex μεταξύ των ηρώων. Η δικαιολογία ''θέλουμε να δείξουμε πόσο ρηχή είναι η πράξη χωρίς να υπάρχει συναίσθημα'' έχει ειπωθεί στο παρελθόν. Σαν εκείνη την εναρκτήρια σεκάνς στο Attenberg με το φιλί. Όταν κάτι δεν έχει συναίσθημα δεν είναι αναγκαστικά ατσούμπαλο, νευρικό και άχαρο. Δίνοντας του αυτά τα στοιχεία το ωθείς στο γελοίο. Σεναριακά μια από τα ίδια. Η ομάδα υπακούει τυφλά στον αρχηγό δρώντας κάτω από το φόβο του,η μία κοπέλα τον αμφισβητεί και δέχεται την παραδειγματική τιμωρία του. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Είτε γράφεις για τον Κυνόδοντα είτε για τις Άλπεις τα κείμενα σου θα είναι απελπιστικά ίδια. Όχι δεν είναι κακό για έναν σκηνοθέτη να έχει τον προσωπικό του τρόπο δημιουργίας. Στο Φεστιβάλ π.χ είδα την νέα ταινία των αδερφών Νταρντέν με τίτλο το Παιδί με το Ποδήλατο. Δεν παρουσίασε κάτι καινούριο, δεν είχε τις απαιτούμενες καινοτομίες και όμως με καθήλωσε. Το κακό βέβαια είναι πως λειτουργώντας με τέτοιο τρόπο δεν είσαι ανοιχτός σε καινούριους θεατές, σε νέες προκλήσεις και μένεις στους ίδιους θαυμαστές σου. Αν στον Κυνόδοντα έμεινα με ανοιχτό το στόμα από ξαφνιασμό στις Άλπεις έμεινα από βαρεμάρα. Ίσως βέβαια να μην είμαι ακόμα έτοιμος για το pop, δεν αντιλέγω.