Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011

52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: 10 ταινίες που ξεχώρισαν

10 ταινίες με τυχαία σειρά. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Ξεκινάμε

1. SuperClasico Η καινούρια ταινία του Ole Christian Madsen που το Φεστιβάλ φέτος του έκανε αφιέρωμα. Η ευχάριστη νότα του δεκαημέρου, μια τρελή απολαυστική κωμωδία. Μεσήλικας περνάει κρίση ταυτότητας όταν η γυναίκα του εγκαταλείπει και μετακομίζει στην Αργεντινή όπου συνάπτει σχέση με σταρ του ποδοσφαίρου. Πανικόβλητος ο άνθρωπος ταξιδεύει στην Αργεντινή με τον δεκαεξάχρονο (περίπου) γιο του με πρόφαση πως θέλει να ρυθμίσει τις τελευταίες λεπτομέρειες του διαζυγίου αλλά ο πραγματικός του σκοπός είναι μια ακόμα προσπάθεια επανασύνδεσης με τη γυναίκα του.

Πολύ γέλιο και όταν λέω πολύ το εννοώ. Οι δευτερεύοντες χαρακτήρες δένουν εντυπωσιακά με την υπόλοιπη ομάδα και είναι υπεύθυνοι για τις πιο αστείες σκηνές της ταινίας. Πετυχημένες ατάκες εκτοξεύονται σε συχνά διαστήματα από ανθρώπους που δεν έχουν την παραμικρή ομοιότητα μαζί τους αλλά είναι υπερβολικά καλοσυνάτοι και αποδέχονται με ευχαρίστηση τη διαφορετικότητα των γύρω τους. Μια ανέμελη αναφορά στις ερωτικές σχέσεις και απαιτήσεις των ανθρώπων κάθε ηλικίας και η ανάγκη τους για επικοινωνία και κατανόηση. Σε τρεις λέξεις κρασί, μπάλα και φιλοσοφία. Δείτε το με την πρώτη ευκαιρία.

2. Snowtown Aπό την Αυστραλία προερχόμενη και από το νεοσύστατο δημιουργό Justin Kurzel. Πρόκειται για την ταινία που έκανε τον κόσμο να φεύγει πανικόβλητος από τις αίθουσες στα Φεστιβάλ του εξωτερικού με την ωμή και ρεαλιστική της βία. Σε εμάς δεν υπήρχαν μαζικές αποχωρήσεις αλλά ο κόσμος σχολίασε και με το παραπάνω τη φρίκη που απέπνευσε η ταινία. Παρακαλουθεί τη ζωή του μεγαλύτερου μανιακού δολοφόνου της Αυστραλίας και τη ''συνεργασία'' του με νεαρό παιδί.

Σε ρίχνει ψυχολογικά και σωματικά. Σωματικά με τις έντονες σκηνές χωρίς ίχνος καλλωπισμού και ψυχολογικά με τις συνθήκες ζωής του νεαρού, με τον εύκολο τρόπο που παρασύρεται και με την αδιαφορία των συγγενών του. Σε αρπάζει με τα μαλλιά από την πρώτη στιγμή με τον ανώμαλο παιδεραστή της γειτονιάς, περνάει στην σκληρή ενηλικίωση του μικρού αγοριού και σύντομα του δίνει τον ρόλο του ηγέτη. Μοναδική μου ένσταση η μεγαλύτερη διάρκεια της και η δημιουργία μικρής κοιλιάς λίγες στιγμές πριν το τέλος. Σοκαριστείτε με δική σας ευθύνη.

3. Play Μετά το Δανέζικο Superclasico μια ακόμη ταινία από την βόρεια Ευρώπη και συγκεκριμένα από τη Σουηδία. Με καλές συστάσεις από το εξωτερικό δεν μπόρεσε να κερδίσει το κοινό τουλάχιστον στην προβολή που παρακολούθησα στο Ολύμπιον. Δεν ξέρω τις αντιδράσεις στην επόμενη. Το θέμα που αναλύει πολύ ευαίσθητο και το αγγίζει μια προσοχή.

Μια ομάδα νεαρών έγχρωμων μεταναστών βασανίζει και ληστεύει παιδιά της ηλικίας τους με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Το κάνουν να μοιάζει με παιχνίδι και λιγότερο σαν εγκληματική πράξη. Γυρισμένη με ντοκιμαντερίστικο τρόπο σοκάρει με την ευθύτητα της αλλά και με αυτά που διαβάζονται πίσω από τις γραμμές. Μετανάστευση, ρατσισμός, εγκληματικότητα, έλλειψη ευθυνών και όλα αντιστρέφονται απότομα σε έναν κόσμο που το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό.Θα το είχα λατρέψει αν είχε τελειώσει χωρίς την τελευταία σκηνή και αν δεν είχε εκείνες τις επαναλαμβανόμενες σκηνές με την κούνια στο κέντρο. Με τα πάνω και τα κάτω του παραμένει ιδιαίτερη και ξεχωριστή ταινία.

4. Le Gamin Au Velo Εδώ δεν χρειάζονται πολλά σχόλια. Πρώτη προβολή στην Ελλάδα της ολοκαίνουριας προσπάθειας των αδερφών Dardenne που το Φεστιβάλ Κινηματογράφου φαίνεται να τους έχει αδυναμία. Μετά τη Σιωπή της Λόρνα που ήταν ελαφρώς απομακρυσμένη από το γνωστό τους στυλ επιστρέφουν με μια ταινία βγαλμένη από τις ρίζες του, με την ολόφρεσκια εκδοχή της Ροζέττα. Το Παιδί με το Ποδήλατο αφορά την ιστορία πιτσιρικά που το άφησε ο πατέρας του στο ίδρυμα και τον ζητάει απεγνωσμένα. Αυτόν και το αγαπημένο του ποδήλατο.

Και ξεκινάει το γνωστό Νταρντενικό σύμπαν με κουνημένα πλάνα, νευρικότητα, έντονες στιγμές, δυνατές καταστάσεις και σκληρούς χαρακτήρες. Για ακόμα μια φορά η έννοια της συγχώρεσης έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα στο έργο ακόμα και αν δεν έρχεται μέσω των συνηθέστερων καταστάσεων. Δεν αντιλέγω δεν έχει την φοβερή και τρομερή καινοτομία αλλά προσωπικά εξακολουθώ να τους έχω τεράστια αδυναμία. Τα σέβη μου.

5. Without Στη μέση λοιπόν με μια ξεχωριστή ταινία. Μακάρι να έβγαιναν πολλές ακόμα σε αυτό το στυλ. Απλές, με ελάχιστο προυπολογισμό, με μια ηθοποιό να κρατάει στις πλάτες της όλη την ταινία αλλά να έχει και τόσα πολλά να πει. Νεαρή φοιτήτρια προσέχει για λίγες μέρες ανήμπορο ηλικωμένο σε απομακρυσμένο σπίτι όπου δεν υπάρχει ίντερνετ και το κινητό της δεν έχει σήμα.

Μοναξιές και άβολες στιγμές της βαρετής καθημερινότητας παρουσιασμένες με εξαιρετικά απλό και συνάμα ελκυστικό τρόπο. Νιώθεις την κοπέλα στο μέγιστο βαθμό, ταυτίζεσαι με τις πράξεις της χωρίς να νιώσεις ποτέ ότι συμμετέχεις σε ένα μπανιστιρτζίδικο τριπάκι και χωρίς να νιώσεις χυδαία. Στο σημείο που οι σεναριακές εφευρέσεις μοιάζουν να στερεύουν ως δια μαγείας εμφανίζεται μια ιστορία για την προσωπική ζωή της κοπέλας που σε καθηλώνει και σου ανακατεύει τα συναισθήματα. Ήθελα να γίνει περισσότερη αναφορά σε αυτήν ίσως και στον ηλικιωμένο μέσω φωτογραφιών του ή με κάποιο άλλο τρόπο. Δεν πειράζει, δεν παύει να είναι ταινία που μιλάει μέσα στην καρδιά σου. Ζεστό χειροκρότημα παρακαλώ.

6. Άδικος Κόσμος Η Ελληνική πρόταση. Θα μπορούσε να μην είναι μέσα στη δεκάδα αλλά είπα να στηρίξω την πατρίδα μου. Ο ανταγωνισμός δεν ήταν καθόλου σκληρός θα έλεγα. Το J.A.C.E ήταν υπερβολικά παραφορτωμένο και με έλλειψη δράματος και έντασης ενώ η Πόλη των Παιδιών παρά το βραβείο που πήρε μοιάζει με υπεραπλουστευμένη εκδοχή του Vavel συνδυασμένη με ανούσιες γκαριδοτσιρίδες βγαλμένες από επεισόδιο των Δύο Ξένων. Κρίμα για την ομολογουμένως πολλά υποσχόμενη αρχή του.

Ο Άδικος Κόσμος από την άλλη έχει έναν εξαιρετικό Αντώνη Καφετζόπουλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο και μια εκπληκτική μινιμαλιστική σκηνοθετική εκδοχή. Εστιάζοντας στους πρωταγωνιστές φτιάχνει έναν κόσμο πλούσιου σε συναισθήματα και μπερδεμένου ως προς την απονομή δικαιοσύνης. Η έλλειψη άποψης την μειώνει αρκετά στα μάτια μου. Δεν είναι απαραίτητο πάντα ο δημιουργός να παίρνει θέση στα τεκταινόμενα όμως στην εξέλιξη της συγκεκριμένης απλά επιβάλλεται. Σε αφήνει με ένα ερωτηματικό. Όπως και να έχει όμως ο Ελληνικός κινηματογράφος δεν μας έχει συνηθίσει σε παρόμοιες δημιουργίες. Αξίζει και αυτή χειροκρότημα. Όχι τόσο ζεστο όσο στο Without βέβαια

7. A Little Closer Σας έχει τύχει να ερωτευτείτε ταινία; Εμένα ναι, πολλές φορές. Η τελευταία ήταν η συγκεκριμένη. Σαν τον έρωτα λειτουργεί. Το ξέρω πως δεν είναι η καλύτερη, πως δεν έχει τα μεγάλα νοήματα, πως δεν θα διδαχθεί σε σεμινάρια κινηματογράφου, μπορεί να ξεχαστεί και αύριο μεθαύριο βρε αδερφέ αλλά εγώ θα τη σκέφτομαι και θα χαμογέλαω μόνος μου σαν χάχας.

Τριμελής οικογένεια. Μητέρα, γιος λίγο πριν το κολλέγιο, μικρός γιος στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Όλοι τους έχουν ανάγκη να βγάλουν προς τα έξω την ευαίσθητη πλευρά του εαυτού τους. Εκείνη την αγαπησιάρικη. Από τα πρώτα ανούσια ερωτικά σκιρτήματα, μέχρι την φάση θα κάνω τα πάντα για να πηδήξω μέχρι την ανάγκη για αληθινή επικοινωνία. Όλη η γλυκύτητα του κόσμου είναι συγκεντρωμένη εδώ ακόμα και όταν οι προσπάθειες οδηγούν σε αποτυχία. Αγάπησα, το ομολογώ

8. El estudiante Ο φοιτητής λοιπόν από την Αργεντινή που μοιάζει τόσο πολύ στον Έλληνα. Όχι σε όλους φυσικά. Σε μια κατηγορία συγκεκριμένα, τα κομματόσκυλα. Πας στο Πανεπιστήμιο να σπουδάσεις να μορφωθείς, να γίνεις επιστήμονας και αντικρίζεις έναν κόσμο γεμάτο με συμφεροντολογία, αθέμιτου ανταγωνισμού με τους αντιπάλους σου. Δεν βγαίνεις καλύτερος, βουλιάζεις όλο και πιο βαθιά στη λάσπη. Η σχολή δεν παίζει κανένα ρόλο πλέον το μόνο που μετράει είναι η άνοδος στην τάξη του κόμματος, η δύναμη του ελέγχου της μάζας που δεν συγκρίνεται με καμία γνώση. Kατακραυγή στην κατηγορία εκείνων των ανθρώπων που με τη στάση τους κάνουν μόνο κακό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με τόση αναστάτωση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας στην παιδεία είναι πάντα επίκαιρη.

9. Poulet aux Prunes Της Satrapj και του Parranaud. Κακός χαμός και στις δύο προβολές. Σπρωξίματα στις ουρές που θυμίζουν τις εποχές που πήγαινα πρώτη σειρά σε συναυλίες. Με το ζόρι κρατήθηκα να μη φωνάξω maiden, maiden. Η δημιουργός του εξαιρετικού Persepolis επέστρεψε και αυτή τη φορά όχι με animation. Παρόλο που άλλαξε καλλιτεχνική ρότα συνέχισε να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Σε κάποια σκηνή βέβαια που χρησιμοποιεί το animation δείχνει πως αυτό είναι το πραγματικό της ταλέντο. Ούτε εδώ θα πω πολλά. Κοτόπουλο με Δαμάσκηνα λέγεται και σίγουρα οι περισσότεροι θα το δείτε κάποια στιγμή. Στενάχωρο θέμα παρουσιασμένο με έντονη δόση χιούμορ και με ένα φινάλε που θα παρακολουθήσετε ανήμποροι να αντιδράσετε.

10. Finisterrae Παναγίτσα μου τι ήταν αυτό;; Αν θα πρέπει να επιλέξετε μια ταινία που να απεικονίζει στο έπακρο το νόημα κάθε Φεστιβάλ που σέβεται τον εαυτό του θα διαλέξετε αυτήν. Χάος, σουρεαλισμός, άφθονο χιούμορ, μελέτη στις τεχνικές σκηνοθεσίες, καινοτομίες τα πάντα υπάρχουν εδώ μέσα. Σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ισπανού Sergio Caballero που έχει επιμεληθεί σχεδόν τα πάντα σαν ένας καινούριος Χριστόφορος Παπακαλιάτης.

Μιλάμε για ένα road movie δύο φαντασμάτων που ψάχνουν απεγνωσμένα να πάρουν ξανά τη φυσική τους μορφή. Δεν περιγράφω τι τρελές καταστάσεις συναντάνε στο δρόμο δεν θέλω να στερήσω από κανένα την εμπειρία της παρακολουθήσης. Θέλω να εστιάσω στις σωστές τεχνικές που εμφανίζονται ακριβώς την στιγμή που πρέπει. Ο Caballero πρέπει να είναι μεγάλος γνώστης της θεωρίας του κινηματογράφου. Σωστή χρήση μεσότιτλων, σωστή εφαρμόγη της μεθόδου wipe και πόσες ακόμα που δεν γνωρίζω. Ξέρει ακριβώς τι θέλει και πως να το παρουσιάσει. Ακόμα και οι τίτλοι τέλους είναι σημαντικοί. Βλέπεις είναι το ίδιο με την υπόκλιση στη θεατρική παράσταση. Κανείς δεν φεύγει στο θέατρο πριν την υπόκλιση το ίδιο συμβαίνει και στον κινηματογράφο όπου κανείς δεν πρέπει να φύγει πριν πέσουν οριστικά οι τίτλοι τέλους. Στο Finisterrae και αυτοί παρουσιάζονται με ευρηματικό τρόπο. Τρέλα, τρέλα, τρέλα. Θα σας πονοκεφαλιάσει δημιουργικά.

Ευχαριστώ που με διαβάσετε.
Τα λέμε


2 σχόλια:

  1. Βασικά, περίεργο αλλά συμφωνώ. Όλα όσα έχω δει από την δεκάδα σου είναι και στις δικές μου επίλογές. (δλδ Superclasico, Without (ξετρελάθηκα σε αυτό), Snowtown, Poulet aux prunes, Finisterrae). Και το A little closer πολύ συμπαθές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Άφησα έξω σίγουρα μία που θα σε ενθουσίασε, τις Ιστορίες της Νύχτας. Ιδιαίτερα στην τελευταία ιστορία έκανα προσευχές να τελειώσει πιο γρήγορα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή